Działowo to osobliwa wioska, bowiem aż przez 600 lat była siedzibą jednego rodu, bardzo zresztą zasłużonego w ziemi chełmińskiej - Działowskich herbu Prawdzic.
Powstała w średniowieczu, a pierwsza o niej wzmianka pochodzi z 1423r. Zwano ją wówczas Salendorf, liczyła 36 włók obszaru i pod względem administracji krzyżackiej podlegała wójtom z Lipieńka.
W 1433r. wymieniany jest protoplasta rodu Mikołaj z Działowa, który w latach 50-tych XVw. wraz z bratem Gotardem działał aktywnie w Związku Pruskim. Mikołaj z Działowa w 1463r. został starostą radzyńskim, a w jego rękach oprócz rodowej siedziby znajdowały się także wioski Malankowo i Kłosowo. Jego potomkowie stopniowo pomnażali rodową fortunę. W XVIw. Bartłomiej Kobrzyński poślubił Gertrudę z Działowskich i z tego tytułu otrzymał 14 włók roli na Działowie, Windaku i Zęgwircie. Później jednak Działowcy musieli zapewne wykupić te działy, gdyż w ciągu XVII i XVIIIw. nie tylko stali się właścicielami kilkudziesięciu wsi w ziemi chełmińskiej, ale też jedną z najznamienitszych rodzin szlacheckich w naszym regionie. Powszechnie znane są sylwetki XIX-wiecznych przedstawicieli tego rodu uczonych, patriotów, działaczy społecznych i narodowych. Warto wymienić urodzonego w 1637r. Łukasza Działowskiego, który zginął w wieku 20 lat w szwedzkim "potopie" i jego młodszego brata Michała (1639-1709), faktycznego twórcy znaczenia rodu.
W cieniu Działowskich kwitło ich rodowe gniazdo - wioska Działowo. Pod koniec XIXw. miejscowość liczyła 157 mieszkańców, w tym tylko dwóch nie będących Polakami. Majątek obejmujący 1459 mórg dawał 2 tys. talarów dochodu.