banner

Przeglądarka internetowa (ang. Web Browser) to program komputerowy, służący do pobierania i wyświetlania stron internetowych udostępnianych przez serwery WWW, a także odtwarzania plików multimedialnych, często przy użyciu dodatków, zwanych wtyczkami.

Trwająca na rynku "wojna" przeglądarek powoduje, że oprogramowanie do przeglądania stron WWW cały czas ewoluuje w stronę większej ergonomii, użyteczności i wygody użytkownika. Nowoczesne przeglądarki spełniają szereg wymagań oraz rozwijane są funkcje, ułatwiające korzystanie z Internetu::

  • zakładki i ulubione;
  • synchronizacja zakładek i ustawień;
  • import zakładek i ustawień;
  • menedżery pobierania plików;
  • przechowywanie plików w pamięci podręcznej;
  • obsługa wtyczek i rozszerzeń;
  • obsługa skórek (motywów), możliwość dostosowania interfejsu do preferencji i potrzeb użytkownika;
  • przeglądanie w kartach;
  • zapamiętywanie haseł;
  • menedżer sesji;
  • gesty myszy i skróty klawiaturowe;
  • blokowanie wyskakujących okienek;
  • zarządzanie prywatnymi danymi (ciasteczka, historia odwiedzin, dane formularzy, hasła itp.);
  • sprawdzanie poprawności pisowni (formularze, listy elektroniczne itp.);
  • filtry reklam;
  • powiększanie tekstu, grafik lub całej zawartości strony;
  • wbudowane programy do obsługi poczty elektronicznej;
  • czytniki RSS i Atom;
  • funkcja szybkiego wybierania stron (ang. Speed Dial);
  • wbudowany klient BitTorrent;
  • tryb prywatny.

Najbardziej znane przeglądarki internetowe to:

WorldWideWeb - pierwsza przeglądarka Tima Bernersa-Lee, twórcy WWW, przygotowana w grudniu 1990r. Program został rozesłany do grupy osób w instytucie CERN w marcu 1991r.

Erwise - napisana dla komputerów Unix, pierwsza powszechnie dostępna z graficznym interfejsem użytkownika, stworzona w kwietniu 1992r. przez studentów Helsińskiego Uniwersytetu Technicznego.

Mosaic - pierwsza przeglądarka, której udało się zdobyć szeroką popularność. Jej autorami byli Marc Andreessen i Eric Bina z NCSA. Pierwsza wersja została opracowana w lutym 1993r. Mosaic interpretował grafikę, dźwięk, klipy wideo, formularze, zawierał zakładki i plik historii. Początkowo program miał status niekomercyjny, ale w sierpniu 1994r. NCSA przekazał prawa do komercyjnej dystrybucji firmie Spyglass. Spyglass udostępniał potem technologię innym firmom i w ten sposób Mosaic stał się m.in. pierwowzorem Internet Explorer. Program został zamknięty w styczniu 1997r., ale Mosaic można pobierać z Internetu do dzisiaj - dostępna jest w wersjach dla Microsoft Windows, Mac OS oraz dla systemów Unix/Linux.

Opera - norweska przeglądarka, która powstała w 1994r. Jej twórcami byli pracownicy zespołu badawczego z firmy telekomunikacyjnej Telenor w Oslo, którzy w 1995r. opuścili Telenor i założyli przedsiębiorstwo Opera Software. Komercyjna wersja programu Opera 2 pojawiła się latem 1996r., natomiast pod koniec 2000r. przeglądarkę w wersji 5 udostępniono na licencji adware (za darmo, z reklamami). Począwszy od wersji 8.50 program jest pozbawiony wszelkich reklam.

Netscape Navigator - powstała w 1994r. w firmie Netscape Communications Corporation jako pierwsza komercyjna przeglądarka na rynku. Początkowo była oparta na kodzie źródłowym NCSA Mosaic. 31 marca 1998r. kod źródłowy Netscape został upubliczniony, co zapoczątkowało rozwój Mozilli Application Suite, na podstawie której powstały wersje Netscape'a 6 i 7. Wersja 8 bazowała na kodzie źródłowym przeglądarki Firefox.

Internet Explorer - została udostępniona 23 sierpnia 1995r. wraz z Windows 95. Po roku program miał już 1/3 rynku, zaś po kolejnych trzech latach stał się liderem. Do około 2012r. Internet Explorer miał dominującą pozycję na rynku światowym, ale stracił ją na rzecz przeglądarek innych producentów. W Polsce wypadł z pierwszej piątki w 2017r. i w nowszych rankingach nie jest już nawet notowany. Nie jest już obecnie rozwijany, a jego następcą jest Microsoft Edge.

Mozilla Application Suite - początkowo Mozilla była nazwą kodową przeglądarki Netscape Navigator oraz maskotką tego pakietu. 31 marca 1998r. firma Netscape Communications Corporation upubliczniła kod źródłowy swojego produktu, co dało początek przeglądarce Mozilla Suite. Początkowo miała ona jedynie służyć jako platforma testowa nowych rozwiązań programistycznych oraz baza, na podstawie której miał powstać przeznaczony dla użytkownika końcowego Netscape Navigator. Po podjęciu przez AOL decyzji o zaprzestaniu rozwoju Netscape'a powołano Fundację Mozilla, rozpoczynając pracę nad programem Firefox (dawniej Phoenix).

Firefox (pełna nazwa Mozilla Firefox) - wieloplatformowa przeglądarka internetowa, stworzona i rozwijana przez Mozilla Foundation, Mozilla Corporation oraz wolontariuszy. Prace nad projektem rozpoczęto w 2002r. Celem przyświecającym powstaniu Firefoksa było stworzenie nowej przeglądarki internetowej, oddzielnie od zintegrowanego pakietu Mozilla Suite. Programiści z całego świata postawili sobie za cel zaprojektowanie aplikacji nie obciążającej zbytnio komputera i łatwej do pobrania poprzez Internet. Miała być szybka i przyjazna dla użytkownika, a struktura projektu miała ułatwiać jego rozwijanie - początkowo program miał mieć tylko najważniejsze opcje, by dzięki rozszerzeniom możliwe było jego rozbudowywanie według potrzeb i chęci. Z czasem Firefox stał się najważniejszym projektem tworzonym przez Mozilla Corporation.

Safari - przeglądarka internetowa stworzona przez firmę Apple dla systemu operacyjnego OS X. Pierwsza wersja programu została udostępniona w 2003r. Safari jest również wbudowaną przeglądarką w iPhonie, iPodzie touch i iPadzie. W latach 2007-2012 (do wersji 5.1.7) dostępna była także dla systemów operacyjnych Microsoft Windows.

Google Chrome - darmowa przeglądarka internetowa rozwijana przez firmę Google. Pierwsza wersja została wydana w 2008r. Przeglądarkę tę charakteryzuje oszczędność miejsca, jakie zajmuje interfejs. Według różnych źródeł jest najczęściej używaną przeglądarką na świecie.

Microsoft Edge (pierwotnie opracowywany pod kryptonimem Project Spartan) - przeglądarka internetowa firmy Microsoft, pierwszy raz wydana w 2015r. Jest domyślną przeglądarką nowego systemu Microsoftu, zintegrowaną z częścią ochrony Windows 10. Zastąpiła Internet Explorer 11 i obsługuje komputery PC, tablety, konsole Xbox One oraz smartfony. Przeglądarka jest dostępna również dla starszych wersji systemu Windows.

(Źródło: Wikipedia)